Naar een bredere en blijvende toepassing in de praktijk
Met het project Verbreding van de Verklarende Analyse is een belangrijke vervolgstap gezet om de inzet van de Verklarende Analyse te versterken en uit te breiden. Wat hebben ketenpartners nodig om deze methode succesvol en blijvend toe te passen? Om deze vraag te beantwoorden, is een actieleertraject opgezet met twee verschillende ketenpartners. Daarnaast zijn diepte-interviews en gesprekken gevoerd met verschillende ketenpartners.
De belangrijkste conclusie? De succesvolle toepassing van de Verklarende Analyse vraagt om inspanningen op twee niveaus: dat van de professional en dat van de organisatie. Op organisatieniveau is het essentieel om een heldere visie te formuleren, ruimte te creëren voor training en evaluatie, en de samenwerking tussen organisaties te versterken. Voor professionals draait het vooral om onderlinge samenwerking, reflectie en het vertrouwen op elkaars expertise.
De inzichten uit dit project zijn gebundeld in een handige factsheet, die hieronder te vinden is. Wil je eerst meer weten over wat een Verklarende Analyse precies inhoudt? Op deze website vind je een uitgebreide uitleg en nuttige bronnen.
De factsheet biedt praktische kennis en concrete handvatten om de inzet van de Verklarende Analyse in de regio te verbreden. Het helpt organisaties bij het beter ondersteunen van professionals en laat zien welke stappen zij zelf kunnen nemen om de Verklarende Analyse effectief toe te passen. De factsheet is ook hier te downloaden.
Verbreding van de Verklarende analyse
Het actieleertraject heeft veel kennis opgeleverd over het inzetten van de Verklarende Analyse in de praktijk. Tijdens het actieleertraject deelden professionals uit verschillende organisaties hun ervaringen. In deze gesprekken kwamen zowel obstakels, kansen, als succesverhalen aan bod omtrent het gebruik van de Verklarende Analyse en de samenwerking met partner organisaties. Gedurende het actieleertraject is gezamenlijk gekeken naar manieren om huidige uitdagingen te overwinnen en welke acties hierbij noodzakelijk zijn.
Wat duidelijk naar voren kwam, is dat er nog een aantal zaken gefaciliteerd moet worden voordat de Verklarende Analyse volledig kan worden geïntegreerd in het dagelijkse werk van professionals. Dit vraagt inspanningen van zowel organisaties als professionals.
Veelvoorkomende uitdagingen en succesfactoren
Zo was een veel genoemde uitdaging door professionals tijd en werkdruk. Het maken van een goede verklarende analyse vraagt in eerste instantie tijd. Professionals moeten samen met het gezin of de cliënt de tijd nemen om de analyse zorgvuldig op te stellen. Dit kan in het begin intensief zijn, maar levert waardevolle inzichten op die het verdere traject ondersteunen.
Aan de slag kunnen met de Verklarende Analyse als professional betekent dus dat je tijd ervoor krijgt. Om de Verklarende Analyse succesvol toe te passen, is het cruciaal dat organisaties dit prioriteren. De volgende onderdelen kunnen hier een belangrijke bijdrage in leveren, namelijk:
Visie
Er moet een duidelijke visie worden ontwikkelend omtrent het gebruik van de Verklarende Analyse in de organisatie, samen met ketenpartners. Hierbij zijn de volgende onderdelen belangrijk:
Zoek de samenwerking op met ketenpartners en maak de brede inzet van de Verklarende Analyse bespreekbaar.
Zorg voor een enthousiasmerende houding naar professionals.
Creëer duidelijkheid over de kaders voor de inzet van de Verklarende analyse, denkend aan tijd en beschikbaarheid van expertise en verantwoordelijkheid.
Trainen en evalueren
Het aanbieden van trainingen en ruimte creëren in de agenda’s van professionals is belangrijk om de Verklarende Analyse te integreren in het werk. Daarbij zijn de volgende punten belangrijk:
Zorg voor voldoende trainingsmogelijkheden voor startende en ervaren professionals in de Verklarende Analyse.
Zorg voor ondersteuning van professionals bij de implementatie en het gebruik van de Verklarende Analyse: bied tijd en ruimte
Neem de tijd om met je team stil te staan en te reflecteren op het gebruik van de Verklarende Analyse en bespreek acties.
Stimuleer blijvend leren door herhaaltrainingen en leerbijeenkomsten.
Samenwerking tussen organisaties
Samenwerking met ketenpartners is erg belangrijk, om de aanpak beter op elkaar af te stemmen. Hierbij kunnen de volgende onderdelen helpen:
Stimuleer uitwisselingen tussen organisaties en professionals: loop vaker met elkaars werkprocessen mee.
Reflecteer op de samenwerking; evalueer de samenwerkingsafspraken. Pas deze tijdig en frequent aan.
Vertrouw op de expertise van andere organisaties.
Handige links voor het verbreden van de Verklarende Analyse
Wil je meer weten over het verbreden van de Verklarende Analyse? Dan kunnen onderstaande links helpen.
Plan voor een olievlekwerking van de Verklarende Analyse (BOEG, 2023). https://www.han.nl/artikelen/2023/02/verklarende-analyse/Praatplaat-Verklarende-analyse-BOEG-(olievlekplan).pdf
Loykens, E., Tempel, H. (2025). Verklarende Analyse in de Praktijk. Geraadpleegd op 25 februari 2025. Bekijk hier de LinkedIn pagina van Hilde Tempel.
NJI. (z.j.). Samenwerken aan een verklarende analyse in de jeugdbescherming. Geraadpleegd van: https://www.nji.nl/jeugdbescherming/samenwerken-aan-een-verklarende-analyse-in-de-jeugdbescherming
Heb je opmerkingen, aanvullingen of tips naar aanleiding van deze website? Stuur dan een e-mail naar Tristan Koenders via T.b.a.koenders@windesheim.nl.